2551-11-23

ยุคปฏิรูปการปกครองของอาณาจักรอยุธยา (สังคม)

รัชสมัยพระบรมไตรโลกนาถเป็นยุคปฏิรูปการปกครองของอาณาจักรอยุธยา

i.ดึงอำนาจเข้าสู่ส่วนกลาง โดยให้เมืองหลวงมีอำนาจควบคุมหัวเมืองชั้นใน และตั้งผู้ปกครองเรียกว่า ผู้รั้ง (ซึ่งไม่ใช่เจ้าเมืองอีกต่อไปแล้ว)

ii.มีการแบ่งเมืองพระยามหานคร ซึ่งเป็นเมืองที่อยู่ห่างราชธานี โดยมีขุนนางหรือราชวงศ์ไปปกครอง มีสิทธิเด็ดขาดทุกอย่าง

iii.เมืองประเทศราช (เมืองขึ้น) อย่างเช่น ปัตตานี หรือ กัมพูชา ให้กษัตริย์เมืองนั้นปกครองกันเองแต่ต้องส่งบรรณาการ

iv.มีการแยกฝ่ายทหารออกจากฝ่ายพลเรือน เพื่อดุลอำนาจกันและกัน ป้องกันการชิงราชสมบัติ ตำแหน่งอัครมหาเสนาบดี มีดังนี้

1. สมุหกลาโหม ควบคุมฝ่ายทหาร (กรมอาสาซ้ายและขวา)
2. สมุหนายก ควบคุมพลเรือน (จตุสดมภ์ทั้ง 4 เวียง วัง คลัง นา) และกรมพระสุรัสวดี



.